ABD Çalışma Bakanlığı’nın bir araştırmasına göre, bugün liselerde okuyan öğrenciler üniversite mezunu olduklarında %65’i bugün olmayan, henüz ortaya çıkmamış bir mesleği yapacaklar. Yine bu rapora göre bugünün gençlerinin yapması için öğretilen mesleklerin yüzde % 80’i yarın olmayacak. Çünkü; Küreselleşme, bireysel pragmatizm, evrensel insani değerlerin cazibesi, nüfus kalitesi, dijital yaşam tarzı, küresel iklim değişikliği ve teknolojik ilerleme gibi etkenler dünyada geleceğin mesleklerinin neler olacağını şekillendirecektir.
Sosyal Medya ve Sosyal Ağlar İletişim Uzmanlığı, İnternet Pazarlama, Mobil Uygulama Yazılımcılığı, E-ticaret Yazılımcılığı ve Girişimciliği, Girişim ve Proje Danışmanlığı, Dijital Tasarım ve Oyun Eğitimi, Risk Yöneticiliği, Bilgi Teknoloji (IT) Uzmanlığı ve Denetçiliği, özellikle; Veri Madenciliği Yazılımı Uzmanlığı ve Yazılım Geliştirme Mühendisliği, Veritabanı Yöneticiliği, SAP/ERP(Kurumsal Kaynak Planlama), Bilgi Teknolojilerini Kullanabilen İnsan Kaynakları Uzmanları, İç Kontrol Sistem Uzmanlığı (Risklerin Erken Teşhisi İçin),Anlaşmazlıkların Kanuna ve Dışarıya Yansımasını (Marka Değerine Zararı) Engelleyecek ve Kendi İçinde Çözebilecek Adalet Birimleri / Uzmanları /Uzmanlığı, İş ve Çevre Güvenliği Uzmanlığı (Çevresel Etki Değerlendirmesi Uzmanlığı dahil), çalışanların 360 derece kuşatılması için İş-Meslek-Yaşam Danışmanları Danışmanlığı, Denetim, Vergi ve Teşvik Uzmanlığı, Çağrı Merkezi ve Müşteri İlişkiler Uzmanlığı, İç ve Dış çevreyi analiz edecek Sosyal ve Sektör Araştırmacıları / Uzmanlığı, Veri Analistliği, İş Zekası Uzmanlığı, Proje Yöneticiliği gibi meslekler vb.leri hayatımızı kuşatacakken biz eğitimciler halahızla yaklaşan geleceğe öğrencilerimizi hazırlamada bu temel verilerden uzak geleneksel yöntem ve mantalite ile sonumuzu hazırlamanın telaşını yaşıyoruz.
Oysa geleceğin meslekleri ve becerileri hakkında temel bileşenleri iyi anlamak gerektiği konusunda özellikle yabancı uzmanlarca sürekli uyarılmaktayız. Bizlerde artık ; öğrencilerin kendi isteklerini, becerileri ve hayallerini en az TEOG, YGS ve LYS’dekitest performansları kadar sürece dahil edebilmeliyiz. Hatta daha da ileri giderek öğrencilerin kendi öz becerileriyle, geleceğin mesleklerinin becerilerinin hiç olmadığı kadar örtüşmeye başladığını görebilmeliyiz. Bunu yapabilmek içinde öğrencileri ilgi, istek, beceri ve yetenek havuzlarında hayata hazırlayabilecek okul çeşitliliğine, donanımlı kadro ve adaletli işleyen performans sistemine sahip olmalıyız. Bunun yanında ülkemizin kalkınma planları çerçevesinde gerekli becerilere sahip insan kaynağına ve geleceğin mesleklerine,toplumun ihtiyaçlarına yatırım yapmalıyız. Yöneticilerimiz ve toplum olarak bizler 2023 Vizyonu’nusıkça tekrar ediyoruz. 2023 Vizyonu hedeflerini yakalayacak nesille, bu hedefleri devam ettirecek ve belirlenen yeni hedefler doğrultusunda ileri noktalara taşıyacak kuşağın uğraşması beklenen yeni meslek kollarını üç aşağı beş yukarı kestirebilmeliyiz. 2015-2030,belki 2050 yılı öngörülerini hazırlamalıyız. Geleceğin mesleklerinin gerçekten de geleceğe ait olduğu fikrini aklımızdan çıkarmamalıyız. Bu bakışı birkaç gün sonra LYS sınavına girecek gençlerindört sene sonra mezun olup iş hayatına atılmasından ibaret görmemeliyiz.Tercih yapan gençlerin bu yeni dönemin istediği özellik ve yeterliliklerin farkına varmasını sağlamalıyız.
Tüm bunların yanında küresel gerçekleri takip edebilmeliyiz. Geleceğin mesleklerinin hangi becerilerden doğacağı, hangi becerilerin gelecekte meslekleşeceği döngüsünü bu noktada çok iyi özümsemek gerekiyor. Bunun için işin ehli uzmanlarca süreç çok iyi takip edilmeli, toplum, eğitimciler, özellikle de gençler anında bilgilendirilmeli, bilinçlendirilmelidir.
Tüm bu çalışmalara paralel olarak 21. yüzyılın okulları da, iş dünyası ve toplum ile sürekli diyalog ve işbirliği kurmalıdır. Eğitimcilerimiz ve çocuklarımız eski ezberci bilgi yığınlarından kurtulmalı ve müfredat hafiflemeli, kullanışlı hale getirilmelidir. Çocuklarımız iş dünyasında hayat boyu kullanacakları yukarıdaki yetkinliklere sahip olmalıdır. Bunun için de okullarımız ve eğitimcilerimiz eğitime yepyeni bakış açıları getirmeli ve 21. Yüzyılın Eğitimmodellerini sıfırdan tasarlayarak inşa etmeli, üreten, atölye çalışmalarını, laboratuvarıönemseyen, sıkı çalışan icatçı çocukları öne çıkaran bir yapılanmayı öncelemeliyiz. İvedilikle gerçekleştirmemiz gereken bu gerçeğe meslek liselerinden değil, aksine bana göre Fen ve Anadolu Liselerinden başlamalıyız. Yoksa 2023 Vizyonu ve geleceğin asrı Türk Asrı olacakÖngörüsü bir Ütopyadan öteye geçemeyecektir. Ha…Yukarda saydığım mesleklere sahip öğretim programlarıyla ilçemizde eğitim veren yeni, farklı ve donanımlı bir ÜNİVERSİTE ne iyi olurdu değil mi?...Bilmem…Benden söylemesi.
Ali BALTA
Akçaabat İlim Kültür Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Başkanı