Ramazan ayında hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, toplu alınan ve özellikle sıcakta bozulabilen gıdaları alırken daha dikkatli olunması gerektiğini ortaya koyuyor
Etlere dikkat
Trabzon Bölgesi (Artvin, Bayburt, Gümüşhane, Rize) Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Sebahattin Yazıcı, yaz mevsiminde yapılacak alışverişlerde daha dikkatli olunması gerektiğini bildirdi. Özellikle Ramazan ayına yönelik alışverişlerde duyarlı olunması gerektiğini anlatan Yazıcı, ”Çünkü toptan alışverişlerin yoğun olarak yapıldığı Ramazan ayında dikkatli olmazsak, hem sağlığımızı tehlikeye atar hem de gıda olarak tükettiğimiz ürünlere hak ettiğinden fazla para veririz” dedi. Yazıcı: “Et ve et ürünleri ile ihtiyaç olan muhtelif gıdaları ucuza alalım derken sağlığımızı kaybetmeyelim. Uygun ortamda bir üründe 7 saatte 2 milyonun üzerinde bakteri oluşabilir. Bugünkü sıcaklıklar ve nem bu üremeyi sağlayacak koşullara sahiptir. Bu nedenle kontrolsüz kesim ile ucuz et alma adına gıda değeri olmayan etler konusunda dikkatli olunmalı hatta uzak durmalıyız” şeklinde konuştu.
Aynı şartlarda muhafaza etmeliyiz
Alışverişte soğukta muhafaza edilen ve dondurulmuş gıdaların, uygun şartlarda satılan yerlerden alınması gerektiğine dikkati çeken Yazıcı, şöyle devam etti: ”Bu gıdaları alışverişimizin en sonunda alıp, kısa sürede eve dönüp aynı şartlarda muhafaza etmeliyiz. Uzun süren bir alışverişte ilk olarak alınan dondurulmuş gıda daha marketten çıkmadan çözülebilmektedir. Bazen bu tür küçük ihmaller gıda zehirlenmelerine sebep olabilir. Yukarıda belirttiğimiz gibi bakteriler kısa sürede uygun şartları bulunca çoğalır ve sağlığımızı tehdit edecek boyutlara gelirler. Yazıcı, alışveriş sırasında satın alınacak ürünün ambalajında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın verdiği sicil ve üretim izin numaralarının bulunmasına dikkat edilmesinin önemine değinerek, ”Numarasız ürünler, üzerinde delikler olan paketler satın alınmamalı” diye konuştu.
Soğuk zincire dikkat
Tüketicilerin market raflarındaki sıcaklığı kontrol etmeleri gerektiğini vurgulayan Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Sebahattin YAZICI, şunları söyledi: ”Soğukta muhafazası gereken bir gıdanın soğuk olmadığını hissederseniz almayın. Varsa, soğutucu ve donduruculardaki sıcaklık ölçerleri kontrol edin. Taze meyve ve sebze 10, süt ve süt ürünleri 4, et, balık ve tavuk 2, dondurulmuş gıdalar da eksi 18 derece ve altında muhafaza edilmelidir. Son kullanma tarihi kontrol edilmeli, soğuk muhafazada ambalaj üzerinde yer alan saklama sıcaklıklarına uyulup uyulmadığına bakılmalıdır. Şarküterilerde indirimde olan ürünler genellikle sepetlerde ortada satılmaktadır.
Sütün saklandığı yer soğuk değilse ömrü 4 kat azalıyor”
Dolaba nasıl yerleştirilmeli
Süt ürünlerinin son kullanma tarihlerinin de muhafaza edildikleri sıcaklığa göre değişebileceğini anlatan Yazıcı, ”Bu ürünlerin üzerlerinde yer alan raf ömürleri, 4 derecelik sabit sıcaklıkta saklanacağı var sayılarak yazılmaktadır. Eğer sıcaklık 10 derece ise bu ürünlerin muhafaza edilebilirliği 4 kat azalır. Özellikle süt, en sıcak kısım olan buzdolabının kapağındaki raflara yerleştirilmemelidir. Kolay bozulabilir nitelikte olan taze süt, et, tavuk, balık gibi gıdalar her zaman buzdolabının arka duvarına doğru yerleştirilmelidir” dedi.
Yumurta seçimi
Ucuz olan ve çocukların çok tükettiği yumurtaların da marketlerde 4-6 derece arasında bulundurulması gerektiğine dikkati çeken Yazıcı, ”Oda sıcaklığında bekletilen buzdolabı ısısında olmayan yumurtaların son kullanma tarihi ne olursa olsun almamaya gayret edelim. Tebliğe göre satışı uygun olabilir ama şartları bizim için çok önemlidir.Her zaman soğuk zincir güvenlidir. Bu günlerde 30 derece oda ısısında satılan yumurtalar 2-3 günde gıda değerini kaybedebilir. Yumurtaların kabuğunda hastalık yapıcı mikroorganizma bulaşması olabilir ve yumurtanın içine de geçebilir. Yumurtayı dikkatle kırdığınızda, sarısı dağılmadan ortada kalıyor, akı da onun etrafında düzgün bir şekilde 7-8 santimetre çapında duruyorsa tazedir” diye konuştu.
Dondurucu konusu
Kırmızı et alınırken genellikle parlak kırmızı renkli sığır etinin, tazeliğin göstergesi olduğunu ancak bunun etin güvenli olup olmadığını tek başına anlatmadığını belirten Yazıcı, ”Güvenli et, uygun şartlarda muhafaza edilen, ruhsatlı kasaptan, karkas etten alınan ve üzerinde resmi damgası olan etlerdir. Marketlerde ise veteriner hekim kontrollü parçalama tesisinde üretilmiş, Bakanlık izni ve sicil numarası olan kırmızı ve beyaz etlerdir” dedi. Dondurulmuş et veya gıda alınırken, ambalajının üzerinde buz kristalleri olan gıdanın dondurucuda uzun süre tutulduğunu, çözünmeye yüz tutup tekrar dondurulduğunu göstermesi nedeniyle güvenilir olmayacağını vurgulayan Yazıcı, dondurucudan çıkarılarak çözdürülen bir gıdanın tekrar dondurulmaması gerektiğini söyledi.
Risk olduğunu unutmayın
Ruhsatlı iş yerleri dahi olsa ”dökme” olarak tabir edilen tavuk eti satışlarından uzak durulması çağrısında bulunan Sebahattin Yazıcı, daha önceden hazırlanmış kıymaların da satın alınmaması gerektiğine vurgu yaptı. Yazıcı, soğuk muhafazası gerekirken piyasa değerinin çok altında ve sokakta seyyar satıcılar tarafından satılan gıdaların asla satın alınmamasını istedi. Yine sokakta satılan soğuk muhafazada olması gereken donmuş balıkların satın alınmasında riskin büyük olduğunu unutmayalım. Donmuş balıklarda ısı -18 dereceden +30 dereceye çözünmüş olacağından gün boyu bakteri üremesi son derece hızlı olacaktır. Bu nedenle balık alışverişlerini sıcak günlerde özellikle buzdolabı ısısında satış yapan satıcıdan alınız.
Gıda güvenliği ve sağlığınız için bilinçli tüketimi önemsemenizi temenni ederken, Ramazanınızın mübarek olmasını dilerim.
Sebahattin YAZICI
Yönetim Kurulu Başkanı